^*sud/o ^UV

1.

[sud.0o.horizonta]

Unu el la kvar geografiaj ĉefpunktoj, punkto de la horizonto situanta dekstre de homo rigardanta la sunleviĝon kaj kuŝanta ĝuste kontraŭdirekte al nordo: Abram iris pluen, ĉiam pluen al sudo [1]; direktante sin al sudo [2]; vojaĝo al sudo [3]; la vento fariĝis favora, ĝi blovis de sud-okcidento [4].

2.

[sud.0o.absoluta]

Parto de iu lando, kiu troviĝas ĝuste kontraŭdirekte al nordo: la reĝo de Arad, kiu loĝis en la sudo de la lando Kanaana, aŭdis, ke venas la Izraelidoj [5]; la reĝino de la sudo [6]; la arboj de la sudo [7]; baobaboj de l' Sudo, cedroj, pinoj kaj kverkoj de l' Nordo [8]; li mem en sia knaba aĝo estis ja en la sudo, en la lando de la Hispanoj [9].

[sud.0a.situanta]

Situanta en sudo aŭ de tie venanta: li loĝis en la suda lando [10]; Amalek loĝas en la suda parto de la lando [11]; sur la flanko suda [12]; la suda limo [13]; blovas la suda vento [14]; suda Azio [15]; la sudaj provincoj [16].

[sud.0ano.homo]

Homo naskita aŭ loĝanta en la sudo²: kaj la sudanoj ekposedos la monton de Esav [17]; oni devas servi la ŝtaton dum unu jaro en alia regiono ol tiu, de kiu oni devenas, sudanoj servas en la nordo, norduloj en la sudo [18].

(prepoziciaĵo)

1.

[sud.0ede.en]

En la suda parto de: la fiŝhavenoj estas multaj, precipe sude de Bretonio [19].

2.

[sud.0ede.ekster]

Ekster, pli sude ol: la stepo sude de Kinerot [20]; 180 km sude de Kopenhago [21].

Rim.: Gramatike pli konsekvenca estus distingigi ĉi tiun sencon per la direkta formo de la adverbo, kiel faras la lingvoj distingantaj ĉi tiun nuancon (ekz-e la rusa: dek kilometrojn suden, supren, dekstren de io). Sed en Esperanto tio ial ne enradikiĝis. [Sergio Pokrovskij]