^*kadr/o ^UV

1.

[kadr.0o.borderajxo]

Borderaĵo, ordinare kvadrata, sed ankaŭ diversforma, el iu ajn materialo, per kiu oni ĉirkaŭigas pentraĵon, spegulon, fenestron ktp: la orita kadro mirinde reliefigis la nigran figuron de la maljunulino; malgranda insekto estas sub vitro kaj en kadro ^FK ; la pentraĵoj sur la muro estis bone koloritaj litografaĵoj […] ili povis kosti po tri ĝis kvin ŝilingoj kaj la kadroj po unu dolaro ^FK ; fenestro, kiu havis nigran ebonan kadron [1].

2.

[kadr.0o.medio]

Vidaĵo, kiu ĉirkaŭas ion: la urbo kuŝis en kadro el freŝa verdaĵo; la palaco liveris bonegan kadron al nia kongreso fono.

3.

[kadr.0o.kondicxoj]

(figure) Ĉio, kio ĉirkaŭas ian okazaĵon: cirkonstancoj, kutimoj, reguloj, organizo, doktrino: la disdonado de la diplomoj okazis samtage, en la kadro de adiaŭa vespero; la historia kadro de tiu citaĵo estas sufiĉe konata; establi novan organizon en la kadro de nia asocio; tiu agado okazas ekster la kadro de nia ofico; Ili ŝatis nur la kadron eklezian ^VivZam ; ili nur profitas ĝian kadron eksteran ^VivZam ; nenia nova vorto en tiu ĉi lingvo devas esti kreata el sonoj, kiuj sin ne trovas en la kadro de ĝia alfabeto [2]; ni proponas nur krei neŭtralan eksteran kadron, kiu povus unuigi inter si ĉiujn memstare pensantajn homojn ^VivZam ; aŭtonoma instituto en kadro de UN [3]; subvencioj en la kadro de apogprogramoj [4]; krevis la malnovaj kadroj de la sciencoj. kunteksto, cirkonstancaro

(prepoziciaĵo)

[kadr.0ede.KOMUNE]

En la donitaj cirkonstancoj, laŭ la koncerna organizo: ili trovus trafan esprimon, kadre de la kutima lingvo [5]; La interkonsento estis farita enkadre de la laborgrupo [6].

(tr)

1.

[kadr.0i.iu]

(iu) Enkadrigi¹: [ve al tiu, kiu] trahakas al si fenestrojn kaj kadras ilin per cedro kaj kolorigas per cinabro [7]; ŝi havis sur si neĝoblankan kolumon, butonumitan per granda ore kadrita kameo (ĉirkaŭigita per ora kadro) ^Marta ; li plu konservis sur la vizaĝo kadrita per malgrandaj vangoharoj rideton de ravo kaj sindonemo [8].

2.

[kadr.0i.io]

(io) Enkadrigi²: el ŝiaj profundiĝintaj kaj blue kadritaj okuloj (okuloj, ĉirkaŭitaj de bluaĵo) fluis silenta, sed korpenetra plendo ^Marta ; malaperis la cipresoj kadrantaj la supran terason [9].

Rim.: Ĉi tiu senco ne estas agnoskita de PIV2, kiu citas la zamenhofan ekzemplon kadre de senco ¹, kio estas allasebla interpreto pro la pasiva formo de la verbo kaj la adverba formo de la adjekto.

Aranĝi tekston tiel, ke ambaŭ randoj estas glataj. rektigiremburi

[kadr.brod0o.TEKS]

Kadro fermebla ĉirkaŭ la randoj de kanvaso, kiu tiel restas streĉata dum prilaboro: juna fraŭlino ... sidis kun sia brodkadro apud fenestro [10].

(tr)

1.

[kadr.en0igi.iu]

(iu) Ĉirkaŭigi per kadro: enkadrigi fotografaĵon; ili faris la oniksajn ŝtonojn, ĉirkaŭe enkadrigitajn per oro [11].

2.

[kadr.en0igi.io]

(io) Servi kiel kadro: fosoj, enkadrigitaj de tuta vico da salikoj [12].

Rim.: Ĉi tiu senco ne estas agnoskita de PIV2, kiu citas la zamenhofan ekzemplon kadre de senco ¹, kio estas neebla interpreto, ĉar de vico da salikoj evidente ne montras instrumenton, sed aganton.