*fundament/o MT *fundamento serĉi 'fundamento' [fundam.0o] 1.[fundam.0o.KON] Masonaĵo servanta kiel bazo por konstruaĵo: oni elhaku grandajn ŝtonojn […] por aranĝi por la domo fundamenton [1]; la fundamento por la templo de la Eternulo [2]; detruita ĝis la fundo de l' fundamento PrV . respondis la kronprinco grundo, piedestalo, soklo 2.[fundam.0o.natura] Natura bazo, sur kiu io masiva staras: ektremis kaj ekskuiĝis la tero, la fundamentoj de la montoj ekmoviĝis [3]; la fundamentoj de la tero [4]; la fundamentoj de la ĉielo [5]. 3.[fundam.0o.FIG] (figure) Esenca bazo, ĉefa principo: la fundamentoj de teorio; la fundamento de l' ŝtato ja estas la justeco [6]; Vero kaj justeco estas la fundamento de Lia trono [7]; la infektaĵo de lepro sur vesto lana aŭ lina, ĉu sur fundamentaĵo, ĉu sur enteksitaĵo [8]; senfundamenta propono [9]; tiu ĉi motivo estas ne tute senfundamenta EE . 1. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 5:172. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ezra 3:63. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 18:74. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 2:85. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Samuel 22:86. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XVIII7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 97:28. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 13:599. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 4. Fonetiko angle: foundation beloruse: 1. падмурак, падмуроўка, фундамэнт 3. падмурак, фундамэнт, аснова ĉeĥe: podstata, základ ĉine: 底座 [dǐzuò], 基址 [jīzhǐ], 基本面 [jīběnmiàn], 基脚 [jījiǎo], 根基 [gēnjī], 基石 [jīshí], 底子 [dǐzi], 基座 [jīzuò] france: fondation (ouvrage de maçonnerie), fondement sen~a: infondé. germane: Fundament 3. Grundlage hebree: יסוד, בסיס hispane: 1. cimiento 3. fundamento hungare: alap, fundamentum itale: 1. fondamenta, fondazione (edil.), basamento 3. fondamento sen~a: infondato. katalune: 1. fonaments 3. fonament nederlande: fundament pole: 1. fundament, podstawa, podwalina 3. fundament, podstawa, podwalina portugale: fundamento, alicerce, base, pedra angular ruse: 1. фундамент 3. основа slovake: podstata Fundamento de Esperanto, Fundamento serĉi 'Fundamento de Esperanto' serĉi 'Fundamento' [fundam.0o_de_Esperanto] [fundam.0o_de_Esperanto.ESP] Libro el 1905, konsistanta el „Fundamenta Gramatiko“, „Ekzercaro“ kaj „Universala Vortaro“, agnoskita de la partoprenantoj en la unua Universala Kongreso kiel baza leĝo de la Lingvo Internacia: la fundamento de Esperanto devas plej severe resti absolute senŝanĝa [10]; la Fundamento de Esperanto deklaris baza leĝo de Esperanto la Bulonja kongreso en 1905 [11]; la fundamento de Esperanto devas troviĝi en la manoj de ĉiu bona esperantisto kiel konstanta gvida dokumento [12]. 10. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Antaŭparolo11. Akademio de Esperanto: Akademia Vortaro, [vidita en 2019]12. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Antaŭparolo itale: Fondamento (dell'Esperanto) japane: 基礎 [きそ], 土台 [どだい], 基本 [きほん] tibete: རྨང་གཞི་ ukraine: фундамент, підвалини, основа, засади fundamentaserĉi 'fundamenta' [fundam.0a] 1.[fundam.0a.KON] Apartenanta al la fundamento 1: fundamenta ŝtono [13]. (ofte en figura senco). 2.[fundam.0a.FIG] (figure) Esenca, baza: fundamenta regulo, principo, argumento; la fundamentaj leĝoj de la ŝtato [14]; saĝuloj disvolvis kiel fundamentan penson […]: amo donas vivon [15]! fundamente kaj honeste li volis entrepreni la laboron [16]; tion oni devas fundamente (ĝisfunde) esplori [17]. bazo, esenco, fundo, kerno, kvintesenco 3.[fundam.0a.ESP] Apartenanta aŭ konforma al la „Fundamento de Esperanto“: fundamenta vorto, radiko, parolmaniero. 13. Angulŝtono - Vikipedio14. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XIV15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ŝtono de la saĝuloj17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sonorilo angle: foundational, fundamental beloruse: 1. падмурковы 2. асноўны, фундамэнтальны, базавы 3. фундамэнтальны ĉeĥe: elementární, kmenový, podstatný, základní ĉine: 2. 基本因素 [jīběnyīnsù], 根本 [gēnběn], 精深 [jīngshēn] france: 1. de fondation ~a ŝtono: pierre angulaire (fig.). 2. fondamental (essentiel) 3. fondamental (conforme au Fundamento) germane: 2. fundamental, gründlich hebree: יסודי, בסיסי, חיוני hispane: 2. fundamental hungare: 1. alap- ~a ŝtono: alapkő. 2. alapvető 3. fundamentális itale: fondamentale, cardinale, fondazionale ~a ŝtono: pietra angolare. japane: 基礎の [きその], 基礎的な [きそてきな], 基本的な [きほんてきな] katalune: 1. fonamental 2. fonamental nederlande: 2. fundamenteel 3. fundamenteel pole: 1. fundamentowy 2. fundamentalny, podstawowy 3. fundamentalny ruse: 1. фундаментный 2. основной, фундаментальный 3. фундаментальный slovake: elementárny, podstatný ukraine: фундаментний, ґрунтовний, фундаментальний fundamentiserĉi 'fundamenti' [fundam.0i] (tr) [fundam.0i.provizi_per_fundamento] Firme starigi, bazi: konstruaĵo bone fundamentita; li konstruis sian loĝejon en la ĉielo, kaj sian firmamenton li fundamentis sur la tero [18]; por eterne estas fundamentita la boneco [19]; fundamenti metodon sur la sperto; deliraĵoj […] fundamentitaj sur faktoj [20]; [lia] taglibro […] fundamentis la rakonton [21]; bazi;fondi. 18. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Amos 9:6.19. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 89:220. Gilbert Ledon: Morti miskomprene (1), Monato, 2000/12, p. 421. Pejno Simono: Atentokapta sed ruĝkrajoninda, Monato, 2001/01, p. 31 angle: found, base, establish beloruse: асноўваць, засноўваць, грунтаваць ĉeĥe: zakládat, založit ĉine: 基于 [jīyú] france: fonder (donner une base), baser, faire reposer (sur), donner une base (à) germane: fundamentieren, basieren, gründen auf hebree: ליסד, לבסס, לכונן hungare: megalapoz itale: basare, porre fondamenta, poggiare (basare), fissare (basare) japane: 基礎を据える [きそをすえる], 基礎を置く [きそをおく] katalune: fonamentar nederlande: funderen pole: opierać na fundamencie ruse: основать slovake: zakladať, založiť ukraine: закладати фундамент, засновувати, обґрунтовувати fundamentismoserĉi 'fundamentismo' [fundam.0ismo] [fundam.0ismo.KOMUNE] Rigora, kaj foje laŭlitera, obeado al originaj principoj, reguloj. a)[fundam.0ismo.REL] Rigora obeado al la dogmoj, ritoj, tradicioj de iu religio: kristana fundamentismo [22]; la islama fundamentismo [23]; fundamentismo estas retropaŝado, ne progreso al pli bona estonteco [24]. b)[fundam.0ismo.ESP] Rigora obeado al la tradicio de la „Fundamento de Esperanto“. 22. Monato, Franz-Georg Rössler: Jerusalemo apud Rejno, 201423. Monato, Dimitar Haĝiev: Religioj en Bulgario, 200624. Monato, Stefan Maul: Lern-fazo, 2006 angle: fundamentalism beloruse: фундамэнталізм ĉeĥe: fundamentalismus ĉine: 原教旨主义 [yuánjiàozhǐzhǔyì], 基要主义 [jīyàozhǔyì], 基本教义派 [jīběnjiàoyìpài] france: fondamentalisme, intégrisme germane: Fundamentalismus hebree: פונדמנטליזם hispane: 1.a fundamentalismo hungare: fundamentalizmus itale: 1.a fondamentalismo, integralismo 1.b fondamentismo japane: 原理主義 [げんりしゅぎ] katalune: fonamentalisme nederlande: fundamentalisme pole: fundamentalizm ruse: фундаментализм slovake: fundamentalizmus fundamentisma, fundamentistaserĉi 'fundamentisma' serĉi 'fundamentista' [fundam.0isma] Rilata al fundamentismo: fundamentisma moralo [25]; barata kortumo kondamnis al morto unu fundamentisman hinduon [26]; ekstrem-fundamentistaj islamanoj [27]. 25. Reinhard Haupenthal: Mallogika kaj senracia, Monato, 2000/03, p. 426. Monato, A. Giridhar Rao: Misiisto-murdisto al morto kondamnita, 200427. Monato, Stefan Maul: Jur-renverso, 2003 beloruse: фундамэнталісцкі ĉine: 根本上 [gēnběnshàng] germane: fundamenentalistisch, radikal administraj notoj pri ~i: Ĉu ne povas ekzisti ankaŭ la senco: servi kiel bazo? [MB] pri ~i: Ĉu ne povas ekzisti ankaŭ la senco: konstrui bazon? [SC]