^*nivel/o ^PV

1.

Horizontala ebeno; alteco¹ de ebeno: la suno atingis la nivelon de la maro [1]; el la profundo kreskis verda trunketo, kaj kiam ĝi atingis la nivelon de la akvo, elkreskis el ĝi folio [2]; vi la nazon portas tro super la nivelo [3]; en la loko Kalaveraso, sur la alteco de 1400 metroj super la nivelo de la maro, troviĝas […] ^FK ; la lago Chautauque […] kuŝas sur la alteco de 1 400 futoj super la nivelo de la Atlanta Oceano ^FK ; la inundo atingis la nivelon de la unua etaĝo; ternivelo [4].

2.

(figure) Grado de io kompare al alia afero aŭ ene de difinita skalo: atingi altan nivelon; altigi la nivelon de la studoj, de la ekzamenoj; la morala, ekonomia nivelo malaltiĝis; tiu ekspozicio permesas ekkoni la nivelon de la belga arto; la uzado de internacia lingvo metas ĉiujn oratorojn sur la nivelon de plej kompleta egaleco; peznivelo, [5]; [la organizo] kunlaboras sur la nivelo de naciaj registaroj kaj gigantaj privataj entreprenoj kaj postulas jaran membrokotizon de po 12 000 usonaj dolaroj [6]; la ekonomio en Germanio kreskos ĝis 3 % [atingante] sian plej altan nivelon en la lastaj 3,5 jaroj [7]; la impostoj estas […] je tiom alta nivelo, eble la plej alta en la mondo [8]; antaŭ dudek jaroj la esperoj estis je tre malalta nivelo [9]; la nivelo de angla kapableco inter japanoj ne plialtiĝis [10].

(tr)

1.

Mezuri diferencon inter niveloj, alton rilate al nivelo

2.

Fari ion ununivela, horizontale ebena: niveli vojon, ĝardenon; oni instruis la junulojn fari planojn de l' kampoj […] kaj niveli kun helpo de du tabuletoj kaj ortangulilo [11]; (figure) niveli (egaligi, samrangigi) la klasojn sociajn, la kondiĉojn.

Instrumento por kontroli horizontalecon de io: se la nivelilo estas en ĝuste vera situo la bobelo estas en centro de la surfaco inter specialaj streketoj [12].

(tr)

Movi, transformi ion al koncerna nivelo: Dio detruis la fortikaĵojn de Jerusalem, alniveligis ilin al la tero [13].

(figure) De alta nivelo, eminenta, tre bonkvalita: Cherpillod estas ja plej altnivela fakulo en etimologio kaj esperanta terminologio [14]; la unuan fojon ekde multaj jaroj mi legas altnivelan kultur-revuon esperantlingvan, sed ne specife/sufoke Esperanto-varban [15]; la Gesellschaft für Interlinguistik (Societo por interlingvistiko), kiun mastrumas Detlev Blanke, societo, kiu vere indas diskoniĝon pro sia altnivela agado [16]; la altnivelaj prezentadoj de la infanoj funde kortuŝis la homojn [17]; dum la lastaj jaroj kukurboj eniris altnivelan kuirarton, ne nur pro la bona gusto, sed ankaŭ pro tio, ke ili enhavas multajn vitaminojn [18]; la nuntempaj aŭtoroj estas altnivelaj kaj renkontas perfekte la guston de eĉ ne-arabaj legantoj [19].

La nivelo de la oceana surfaco, uzata kiel bazo por indiki alton: la Komodo-varanoj estiĝis […] en tempo kiam la nuna indonezia insularo konsistis el montoĉeno super la Marnivelo [20]; Puchberg troviĝas 577 m super marnivelo, la pinta haltejo 1795 m [21]; malvarmaj kaj sekaj zonoj en Andoj, situantaj je alteco inter 3000 kaj 5000 m super la Marnivelo [22]; pro la tutmonda varmiĝo sekve de klimata ŝanĝiĝo degelas polusaj glacioj, kio kaŭzas plialtiĝon de Marniveloj [23].

Rim. 1: PV, laŭ la nacilingvaj kutimoj, parolas pri „marnivelo“; tio estas konfuza, ĉar iujn internajn lagojn oni tradicie nomas „maro“: en 1986 Kaspia maro altis 27,9 metrojn sub la oceannivelo; en tiu epoko Bakuo malpli altis super la marnivelo.

Rim. 2: Preciza difino iom varias laŭlande; ĝenerale temas pri mezumo, atentanta la altan kaj malatan tajdojn kaj multjaran variadon.

1.

Estanta sur sama nivelo: traknivela pasejo estas kruciĝo samnivela inter fervojo kaj ŝoseo aŭ piediranta vojo [24].

2.

(figure) Estanta ĉe sama rango: la Asocio konsideras Genron samnivela kiel Familio kaj metode donas al ĉiuj membroj de Familio unu solan nomon [25]; iusence la nederlanda estas lingvo, samnivela al la germana [26]; la ventotuneloj konsistas el unu aŭ pli da blovaparatoj […] kaj ajuto, kiu devas zorgi pri plejeble samnivela, senturbulenta, bruo-malriĉa fluo [27].

Ĝenerala komforto, riĉo konstatebla en socio aŭ klaso de socio: la kapablo de la kamparanoj por labori en urboj kaj ilia vivnivelo estas multe malpli altaj ol tiuj de urbanoj [28] nekomparebla plialtigo de la vivnivelo en Khumbu, Nepalo dum nur unu generacio [29]; la INSTAT-enketo mezuranta la vivnivelon enlandan montras, ke plej bone pagataj estas dungitoj de bankoj, internaciaj organizaĵoj, […] [30].