*vi UV *vi serĉi 'vi' [vi.0] (pronomo) [vi.0.KOMUNE] La alparolato aŭ alparolatoj (gramatike: dua persono). a)[vi.0.unu] Ununombre – la alparolato: sinjoro, vi estas neĝentila [1]; ĉiun demandu, sed mem al vi komandu PrV . ci b)[vi.0.plur] Multenombre – la alparolatoj: vi estas infanoj [2]; se vi venos al li triope, […] li timos vian forton [3]; kie, sinjoroj, vi prenis, ke la veno al celo de l' afero dependas de l' rezultatoj de la voĉdono [4]? Rim.: En Esperanto oni ne distingas ĝentilan de neformala alparolo per distinga pronomo, sed foje en leteroj ks uzas majusklan formon por elmontri ĝentilecon. Same oni alparolas Dion: ho Eternulo, mia Sinjoro, kion Vi donos al mi [5]? doni al Vi oficiale la permeson [6]; „Kiel propre venis al Vi la muziko?“ demandis la doktoro [7]; Via kortegana moŝto, mi povas raporti al vi novaĵojn [8]; mi devas konfesi al Vi, mia estimata legantino […] [9]; mi turnas min kun mia preĝo: Al Vi, ho potenca senkorpa mistero [10]; diru al mi, Via Moŝto, ĉu […] [11]. 1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §162. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §163. L. L. Zamenhof: Dua Libro de l’ lingvo Internacia, Dua Libro de l' Lingvo Internacia4. L. L. Zamenhof: Dua Libro de l’ lingvo Internacia, Dua Libro de l' Lingvo Internacia5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 15:26. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Dua Parto – Gramatiko7. Charles Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La Batalo de l' Vivo, La Batalo de l' Vivo8. William Shakespeare, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, Reĝido de Danujo, Hamleto9. Valdemar Langlet: Vojaĝimpresoj, Ĉu mi devas plendi, ke mi lernis Esperanton?10. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Unua Kongreso Esperantista en Boulogne sur Mer en la 5a de aŭgusto 190511. Don Miguel de Cervantes Saavedra: Don Kiĥoto de la Manĉo en Barcelono (5 ĉapitroj), Ĉapitro LXII afrikanse: jy albane: ju amhare: አንቺ angle: you arabe: أنت armene: դուք azerbajĝane: siz beloruse: ты, вы, Вы 1.a ты, Вы (ĝentila) 1.b вы bengale: আপনি birme: ခင်ဗျား bosne: te bretone: 1.a te 1.b c'hwi bulgare: 1.a ти, вие (ĝentila) 1.b вие ĉeĥe: vy (ty) ĉine: 1.a 你 [nǐ], 您 (ĝentila) [nín] 1.b 你们 (pluralo, tr. 你們) [nǐmen] dane: du estone: sa filipine: sa iyo finne: 1.a sinä, te (ĝentila) 1.b sinä, te france: tu, vous (sg. et pl.) galege: ti germane: 1.a Du, Sie (ĝentila) 1.b Ihr, Sie (ĝentila) greke: 1.a (ε)σύ, (ε)σεις (ĝentila) 1.b (ε)σεις guĝarate: તમે haitie: ou haŭse: ka hebree: 1.a את (fem.), אתה (mask.) 1.b אתן (fem.), אתם (mask.) hinde: आप hispane: 1.a tú, usted (ĝentila) 1.b vosotros, ustedes (ĝentila) hungare: 1.a te, ti, maga, maguk, ön, önök 1.b te, ti, maga, maguk, ön, önök ide: 1.a tu, vu (ĝentila) 1.b vi igbe: ị indonezie: 1.a Anda, kamu, kau, Saudara 1.b kalian irlande: tú islande: þú itale: 1.a tu, Lei (ĝentila) 1.b voi japane: 1.a あなた, 君 [きみ], お前 [おまえ] 1.b あなたたち, あなたがた, 君たち [きみたち], お前ら [おまえら] jave: sampeyan jide: איר jorube: ti o kanare: ನೀವು kartvele: თქვენ katalune: 1.a tu, vosté 1.b vosaltres, vostés kazaĥe: Сіз kimre: chi kirgize: сиз kmere: អ្នក koree: 당신 korsike: tu kose: nina kroate: što kurde: 1.a we latine: vos latve: jums laŭe: ທ່ານ litove: jūs makedone: ќе malagase: ianao malaje: anda malajalame: നിങ്ങളെ malte: inti maorie: koutou marate: आपण monge: koj mongole: Хэрэв та nederlande: 1.a jij, je, u (ĝentila) 1.b jullie, je, u (ĝentila) nepale: तपाईं njanĝe: inu okcidentfrise: 1.a do, dû, jo (ĝentila) 1.b jimme, jo (ĝentila) panĝabe: ਤੁਹਾਨੂੰ paŝtue: تاسو pole: 1.a ty, Ty (ĝentila), Pan (ĝentila), Pani (ĝentila), Wy (ĝentila, arĥaika) 1.b wy, Wy (ĝentila) portugale: 1.a tu, você (bras.), o senhor (ĝentila, mask.), a senhora (ĝentila, fem.) 1.b vocês, os senhores (ĝentila, mask.), as senhoras (ĝentila, fem.) ruande: wowe ruse: 1.a ты, Вы (ĝentila) 1.b вы samoe: oe sinde: توهان sinhale: ඔබ skotgaele: thu slovake: 1.a ty, Vy (ĝentila) 1.b vy, Vy (ĝentila) slovene: si somale: aad ŝone: iwe sote: u sunde: maneh svahile: ninyi svede: 1.a du 1.b ni taĝike: шумо taje: 1.a คุณ 1.b พวกคุณ tamile: நீங்கள் tatare: син telugue: మీరు tibete: 1.a ཁྱོད་, ཁྱེད་རང་ 1.b ཁྱོད་རང་ཚོ་, ཁྱེད་རང་ཚོ་, ཁྱེད་རྣམ་ཚོ་ tokipone: 1.a sina 1.b sina (ajnnombra), sina tu (dunombra), sina mute (plurnombra) turke: 1.a sen, siz (ĝentila) 1.b siz ukraine: ви urdue: آپ uzbeke: siz vjetname: anh volapuke: 1.a ol 1.b ols zulue: wena *via serĉi 'via' [vi.0a] [vi.0a.KOMUNE] Posedata de vi, rilata al vi. a)[vi.0a.unu] Ununombre – rilata al unu alparolato: vi eraras, sinjoro: via pano estas malpli freŝa, ol mia [12]; ŝi havas delikatan voĉon, kaj la via estas raŭka [13]; Eterne, kiel vi scias, la via ― Hamleto [14]; la nobla via filo freneziĝis [15]; mi portos vian nomon, kaj mi vivos en loĝejo sidanta sub la sama tegmento ol la via [16]. b)[vi.0a.plur] Multenombre – rilata al pluraj alparolatoj: esperantistoj en Anglujo […] granda kaj grava estas via rolo [17]. 12. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §1013. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La sep kapridoj14. William Shakespeare, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, Reĝido de Danujo, Hamleto15. William Shakespeare, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, Reĝido de Danujo, Hamleto16. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Dektria17. L. L. Zamenhof: Paroloj, Gramofona parolado de okaze de la unua datreveno de la fondo de la Londona Esperanto-Klubo, 1904 afrikanse: jou albane: tuaj amhare: ያንተ angle: your arabe: ك armene: ձեր azerbajĝane: sizin beloruse: твой, ваш, Ваш bengale: আপনার birme: သင့် bosne: svoje ĉeĥe: váš (tvůj) ĉine: 你的 [nǐde] dane: deres estone: oma eŭske: zure filipine: iyong france: ton, votre (sg. et pl.) galege: seu guĝarate: તમારા haitie: ou hinde: अपने ide: 1.a tua, vua (ĝentila) 1.b via igbe: gị indonezie: 1.a milikmu, milik Anda 1.b milik kalian irlande: do islande: þinn japane: 1.a あなたの, 君の [きみの], お前の [おまえの] 1.b あなたたちの, あなたがたの, 君たちの [きみたちの], お前らの [おまえらの] jave: panjenengan jide: דיין jorube: rẹ kanare: ನಿಮ್ಮ kartvele: თქვენი katalune: 1.a teu 1.b vostre kazaĥe: сіздің kimre: eich kirgize: сенин kmere: របស់អ្នក koree: 당신의 korsike: vostri kose: akho kroate: vaš kurde: ya te latine: tuus latve: jūsu laŭe: ຂອງທ່ານ litove: savo makedone: вашиот malagase: ny malaje: anda malajalame: നിങ്ങളുടെ malte: tiegħek maorie: koutou marate: आपल्या monge: koj mongole: таны nederlande: 1.a jouw, je, uw (ĝentila) 1.b jullie, je, uw (ĝentila) njanĝe: anu okcidentfrise: 1.a dyn, jo (ĝentila) 1.b jim, jo (ĝentila) panĝabe: ਤੁਹਾਡੇ paŝtue: ستاسو pole: 1.a twój 1.b wasz ruande: yawe ruse: 1.a твой, ваш (ĝentila) 1.b твои, ваши (ĝentila) samoe: lau sinde: تنهنجو sinhale: ඔබගේ skotgaele: agad slovake: tvoj, váš slovene: vaš somale: aad ŝone: dzako sote: hao sunde: anjeun svahile: yako svede: 1.a din, ditt, dina 1.b er, ert, era taĝike: шумо taje: 1.a ของคุณ 1.b ของพวกคุณ tamile: உங்கள் tatare: сезнең telugue: మీ tokipone: 1.a sina 1.b sina (ajnnombra), pi sina tu (dunombra), pi sina mute (plurnombra) ukraine: ваш urdue: آپ uzbeke: sening vjetname: của bạn volapuke: 1.a olik, ola 1.b olsik, olsa zulue: sakho viumi GVER serĉi 'viumi' [vi.0umi] (tr) [vi.0umi.alparole] Uzi plurnombrajn kajaŭ triapersonajn gramatikajn formojn anstataŭ formojn ununombrajn kaj duapersonajn, kiel konvencian alparolon formale-oficialan aŭ respekte-ĝentilan (en Esperanto: uzi „vi“ anstataŭ „ci“): li ne rekonas siajn samlernejanojn ⫽ viumas ilin kiel fremdajn [18]; mi havis matematikan fuŝinstruiston […], kiu unue viumis ĉiujn lernejanojn eĉ mian tiam 10-jaran frateton [19]. Rim.: Ĉar en Esperanto la ci-formoj estas same maloftaj kiel en la angla, tial Esperanto (samkiel la angla) fakte ne havas „ĝentilan pronomon“: „vi“ estas neŭtra — nek formala, nek familiara. Paroli pri viumo sencas kiam temas pri kutimoj de kelkaj lingvoj eŭropaj kie ambaŭ alparoloj estas uzataj (franca, germana, rusa, pola k.a.), aŭ rilate al la esperantistoj ciumantaj (ekz-e SATanoj). [Sergio Pokrovskij] 18. K. Kalocsay: Nimbo, Dissemitaj floroj de Kálmán Kalocsay, enbukedigis Ada Csiszár. Budapest 2005.19. darkweasel: Ciumado kaj viumado, lernu.net, 2010-04-18 angle: vouvoy beloruse: быць на «Вы», зьвяртацца на «Вы» france: voussoyer, vouvoyer nederlande: vousvoyeren ruse: выкать, обращаться на «вы» administraj notoj