*17scen/o *sceno[1]serÄi 'sceno' [scen.0o] 1.[scen.0o.KOMUNE] Emociiga aÅ interesa vidata okazo: instrua, neforgesebla, naÅza sceno; unu sceno fiksiÄis en la memoro de Ramzes: sur la deklivo de monteto laboris tri gruoj: unu verÅis akvon el la rivero en la plej malaltan puton, la dua Äerpis el Äi [â¦] [2]; la sola efektive erotika sceno de la libro [3]. a)[scen.0o.TEA] Senrompa agado de samaj rolantoj, subparto de teatra akto: la tuta sceno estas parolata per mallaÅtigata voÄo [4]; muta (senparola) sceno [5]; Åi rakontis kelke da komikaj scenoj el la komedioj de Holberg [6]; la [...] reÄisoro sukcese kreas suspenson ekde la unua sceno [7]. b)[scen.0o.BELA] Figurado de homoj en tipa situacio: Äiuj muroj estis kovritaj per pentraĵoj, prezentantaj scenojn el la vivo de l' antaÅuloj de Sofra: militojn, marajn vojaÄojn kaj Äasojn [8]; Desegnoj kaj fotoj [â¦] âtradukasâ scenon tridimensian en dudimensian surfacon [9]; vi tie trovas vere altvaloran vazaron kun la Åatataj Äasoscenoj, kiajn oni vidas sur malnovaj gobelenoj aÅ sur anglaj gravuraĵoj [10]. 2.[scen.0o.scenejo] Scenejo: oni aÅdas pafojn post la sceno Hamlet ; Äi neniam estis donata sur la sceno Hamlet ; (figure) mia persono tute foriras de la sceno DL (rezignas je publika vidateco). 1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 2 k 42. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Äapitro 14a3. S. Johansson: Hamburgero ne tre erotika, Monato, 1996/07, p. 224. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvara5. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvina6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malgranda Tuk7. M. Ecott: Inkubo en Kubo, Monato, 2000/03, p. 178. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Äapitro 24a9. G. Cazzaro: La modo de fiksokuloj, Monato, 1995/01, p. 1210. -: Arto sur la tablo, Norda Prismo, 1958:2 angle: scene beloruse: ÑÑÑна bulgare: ÑÑена ÄeÄ¥e: scéna, výjev, výstup Äine: å æ¯ [guÄngjÇng], åºé¢ [chÇngmià n], å ´é¢ [chÇngmià n], æ æ¯ [qÃngjÇng], ç»é¢ [huà mià n], ç«é¢ [huà mià n], åºæ¯ [chÇngjÇng], å ´æ¯ [chÇngjÇng] france: scène germane: 1. Szene 2. Bühne hebree: סצ×× × hungare: jelenet, szÃn itale: scena japane: å ´ [ããã], å ´é¢ [ã°ãã], å æ¯ [ãããã], ã·ã¼ã³ [ãã¼ã] nederlande: scène 2. toneel pole: 1. scena 2. scena ruse: ÑÑена slovake: scéna, výjav, výstup ukraine: ÑÑена, Ñва scenaroserÄi 'scenaro' [scen.0aro] 1.[scen.0aro.TEA] Skizo de teatraĵo aÅ kinaĵo, prezentanta la rolulojn, lokojn, situaciojn, Äefajn scenojn: vi estas verkanto de via propra viv-scenaro [11]; surbaze de kolektita materialo [ili] skribis scenaron kaj sekve preparis spektaklon [12]. 2.[scen.0aro.klarigo] Klarigo de natura, socia aÅ teÄ¥nika evoluo per elpensita, hipoteza sinsekvo kvazaÅ en scenolibro: advokato [...] deklaris, ke la saman scenaron uzis la polico antaÅ du jaroj [13]; neniu el tiuj du scenaroj (por klarigi ekeston de Venuso) estas vere pravigebla, certe ne laÅ aktualaj scioj [14]; povus esti, ke timoj kaj teruradaj scenaroj pri eksplodonta monda loÄantaro, priskribitaj antaÅ 50 jaroj, ne realiÄos [15]; kiom realisma estas tiu scenaro [16]? 11. R. Kheir-Khah: Mirinda dimensio de nia vivo, Monato, 2000/09, p. 1612. Z. Banet-Fornalowa: Listo de Sendler, Monato, 2004/11, p. 1813. G. van Damme: Kiu faris kion?, Monato, 1996/11, p. 814. M. Halvelik: Kaj la suno haltis ..., Monato, 1993/11, p. 2315. S. Maul: GriziÄanta mondo, Monato, 2003/05, p. 616. M. Naoki Lins: Äu la tero fariÄos saÅno?, Monato, 2005/11, p. 17 angle: scenario, screenplay beloruse: ÑÑÑÐ½Ð°Ñ ÄeÄ¥e: scénáŠÄine: å§æ¬ [jùbÄn], åæ¬ [jùbÄn], å§æ [jùqÃng], åæ [jùqÃng], çµå½±å§æ¬ [dià nyÇngjùbÄn], é»å½±åæ¬ [dià nyÇngjùbÄn], æ ç¯ [qÃngjié], æ è [qÃngjié] france: scénario germane: Szenario, Ablauf 1. Szenenfolge, Handlung hebree: תסר××, תר××ש hungare: forgatókönyv itale: scenario (sequenza di scene), sceneggiatura japane: ã·ããªãª [ããªãã], èæ¬ [ãããã»ã] nederlande: draaiboek, scenario pole: scenariusz ruse: ÑÑенаÑий slovake: scenár ukraine: ÑÑенаÑÑй scenaristoserÄi 'scenaristo' [scen.0aristo] [scen.0aristo.TEA] Verkisto de scenaroj: la generaloj â rekte enhakiÄis en la disputon la scenaristo GluÄ¥arjov [17]; la scenaristo estas Genc Permeti el Albanio, kaj la reÄisoro Goran PakaleviÄ el Serbio [18]. 17. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, Äapitro 5a, p. 49a18. B. Selimi: Kunlaboro mielmonata, Monato, 2008/11, p. 09 angle: scenarist, scriptwriter beloruse: ÑÑÑнаÑÑÑÑ ÄeÄ¥e: scénárista Äine: ç·¨å [biÄnjù], ç¼å§ [biÄnjù], ç·¨å家 [biÄnjùjiÄ], ç¼å§å®¶ [biÄnjùjiÄ], çµå½±å§æ¬ä½å®¶ [dià nyÇngjùbÄnzuòjiÄ], é»å½±åæ¬ä½å®¶ [dià nyÇngjùbÄnzuòjiÄ] france: scénariste germane: Drehbuchautor hebree: תסר×××× hungare: forgatókönyvÃró itale: scenarista, sceneggiatore japane: ã·ããªãªä½å®¶ [ããªãããã£ã], èæ¬å®¶ [ãããã»ãã] nederlande: scenarioschrijver, scenarist pole: scenarzysta ruse: ÑÑенаÑиÑÑ slovake: scenárista ukraine: ÑÑенаÑиÑÑ scenejoserÄi 'scenejo' [scen.0ejo] [scen.0ejo.TEA] Loko, kie rolistoj ludas; sceno2: Semplejarov propraokule vidis la magiiston sur la scenejo [19]; lia karikaturo sur la scenejo [20]; per voÄo, plene kopianta la hieraÅ sur la scenejo aÅditan voÄon de Pariso Marta ; malantaÅ la scenejo [21]; sur scenejo antaÅ miloj da scivolaj spektantoj [22]; (figure) tiu okazo Åovis la demandon pri Esperanto en la antaÅan scenejon. (figure) Irlando, Skotlando kaj Kimrio, kiuj Äiu estas parto de la vasta scenejo, sur kiuj estas ludataj la dramoj de la sagaoj [23]. 19. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, Äapitro 27a, p. 288-289a20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Dorna vojo de la honoro21. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvara22. L. Stražnickas: Havi Äimpanzon hejme, Monato, 2004/07, p. 1623. G. MacAoidh: LeÄoj landon prosperigas, Monato, 2004/07, p. 27 angle: scene, stage beloruse: ÑÑÑна, падмоÑÑÐºÑ bulgare: ÑÑена ÄeÄ¥e: dÄjiÅ¡tÄ, jeviÅ¡tÄ Äine: æ¯è´ [jÇngzhì], æ æ¯ [qÃngjÇng] france: plateau (cinéma, télév.), scène (théâtre) germane: Bühne hebree: ××ר×, ×ק×× ×תר×ש×ת, ××× hungare: szÃnpad itale: scena (palcoscenico), palcoscenico japane: èå° [ã¶ãã] nederlande: scène, toneel, bühne pole: scena ruse: ÑÑена, подмоÑÑки slovake: javisko tibete: ཡུལà¼à½£à¾à½¼à½à½¦à¼ ukraine: ÑÑена (ÑпоÑÑда) enscenigi, surscenigi serÄi 'enscenigi' serÄi 'surscenigi' [scen.en0igi] (tr) [scen.en0igi.TEA] Äion aranÄi por ludado de teatraĵo aÅ kinaĵo Äis efektivigo: aÅstraliaj helhaÅtuloj enscenigis Freeman, aborigen-devenan, kvazaÅ ili kritikus [...] la pasintecon de sia lando [24]; la baleto âLa konsekro de la printempoâ [...] surscenigita en Parizo en 1913 [25]. 24. Igarasi T.: TorÄo de hipokriteco, Monato, 2000/12, p. 1525. N. AroloviÄ: La homo de la kosma konscio, Monato, 2002/07, p. 20 angle: stage, direct, present beloruse: паÑÑавÑÑÑ (пâеÑÑ), ÑнÑÑÑнаваÑÑ ÄeÄ¥e: inscenovat, režÃrovat Äine: ä¸æ¼ [shà ngyÇn] france: mettre en scène germane: aufführen hebree: ×××¢××ת ×¢× ××××, ×××××, ××צ×× hungare: szÃnre visz, szÃnpadra állÃt itale: allestire (tea.), inscenare japane: ä¸æ¼ãã [ããããããã], æ¼åºãã [ãããã ã¤ãã] nederlande: regisseren, ensceneren pole: wystawiaÄ na scenie, inscenizowaÄ, reżyserowaÄ ruse: инÑÑениÑоваÑÑ, ÑежиÑÑиÑоваÑÑ, ÑÑавиÑÑ (пÑеÑÑ) slovake: inscenovaÅ¥, uviesÅ¥ na scénu ukraine: ÑнÑÑенÑзÑваÑи, ÑнÑÑенÑваÑи, ÑÑавиÑи на ÑÑÐµÐ½Ñ enscenigisto, surscenigisto serÄi 'enscenigisto' serÄi 'surscenigisto' [scen.en0igisto] [scen.en0igisto.TEA] Kunordigisto de drama prezento, ekzercanta kaj gvidanta rolistojn kaj ceterajn agantojn: teatraĵo [...] devas elmetiÄi al kompetentuloj â aktoroj, reÄisoroj, surscenigistoj [26]; Csaba Kiss [â¦] 1998 - 2000 Nova Teatro (BudapeÅto) â enscenigisto [27]. aranÄisto, koreografo, reÄisoro 26. P. Gubbins: Materialismo kaj ĵaluzo, Monato, 1998/04, p. 2327. Vikipedio, Csaba Kiss angle: director beloruse: паÑÑаноÑÑÑÑк ÄeÄ¥e: režisér Äine: å¯¼æ¼ [dÇoyÇn], å°æ¼ [dÇoyÇn] france: metteur en scène germane: Regisseur hebree: ×××× hungare: szÃnházi rendezÅ, szÃnpadra állÃtó japane: æ¼åºå®¶ [ãããã ã¤ã] nederlande: regisseur pole: reżyser ruse: ÑежиÑÑÑÑ, поÑÑановÑик slovake: režisér ukraine: ÑнÑÑенÑзаÑоÑ, поÑÑановник, ÑежиÑÐµÑ enscenigo, surscenigo serÄi 'enscenigo' serÄi 'surscenigo' [scen.en0igo] [scen.en0igo.TEA] AranÄo kaj efektiva ludado de teatraĵo aÅ kinaĵo: defio estas traduki tiom komplete kaj fidele al la originalo, kiom eblas, sen perdi la esencan ritmon kaj elanon, kiu nepras por sukcesa enscenigo [28]; inter septembro kaj oktobro, estis montritaj ses novaj surscenigoj kaj kvin gastludoj [29]. koreografio, scenografio 28. S. MacGill: Irigu vin tra intrigo vintra, Monato, 2007/02, p. 2029. Monato, Thomas Sülzle: Komenco de la teatra maratono angle: staging, presentation beloruse: паÑÑаноÑка (на ÑÑÑне) Äine: ä¸å° [shà ngtái], ä¸å°è¡¨æ¼ [shà ngtáibiÇoyÇn], ä¸é¦¬ [shà ngmÇ], ä¸é©¬ [shà ngmÇ], å ¬å ±é¦¬è»æ¥ [gÅnggòngmÇchÄyè], å ¬å ±é©¬è½¦ä¸ [gÅnggòngmÇchÄyè] france: mise en scène germane: Aufführung, Bühnenadaption, Inszenierung hebree: ×צ××, ××××× hungare: (szÃnházi) rendezés, szÃnrevitel itale: allestimento (tea.), messinscena japane: æ¼åº [ãããã ã¤] nederlande: mise-en-scène, toneelschikking, enscenering, spelleiding, regie pole: wystawienie na scenie, odegranie na scenie, inscenizacja ruse: поÑÑановка ensceniÄi, sursceniÄiserÄi 'ensceniĝi' serÄi 'sursceniĝi' [scen.en0igxi] (ntr) [scen.en0igxi.TEA] Eniri scenejon, ekvidiÄi sur scenejo, sur publika loko: kiom da profesiaj aktoroj ni havas, kiuj kapablas kaj pretas ensceniÄi por prezenti spektaklon? [30]; danca dramo âSonÄo en Dunhuangâ ... mult-foje sursceniÄas en Pekino kaj aliaj landoj kaj kaÅzis fortan eÄ¥on [31]. 30. C. Nourmont: Monda premiero, Esperanto, 2004:931. -: Iom pri Äi-foja pekina internacia dramo-prezenta sezono, Äina Radio Internacia, 2005-04-22 beloruse: вÑÑ Ð¾Ð´Ð·ÑÑÑ Ð½Ð° ÑÑÑÐ½Ñ france: entrer en scène administraj notoj