^*cent ^UV

[cent.0.MAT]

Dekfoje dek: mi havas cent pomojn [1]; tio ĉi okazis antaŭ cent jaroj [2]; cent dek naŭ jaroj [3]; mil sepcent sepdek kvin sikloj [4]; Isaak […] havis en tiu jaro centoble-mezuran rikolton [5]; cent semoj perdiĝas, mil semoj perdiĝas, sed kelkaj enradikiĝas kaj ili floras mirinde [6]; unu malamiko pli difektas, ol cent amikoj protektas ^PrV . nombro

1.

[cent.0o.nombro]

La nombro cent.

2.

[cent.0o.opo]

Cent aferoj kune: la lumoj brilas kiel centoj da steloj [7]; kien? […] troviĝas centoj da lokoj, ĉe kies nomo la koro ekbatas per vojaĝdeziro [8]; ni prenos po dek homoj el ĉiu cento [9]; la tuta popolo eliris laŭ centoj kaj miloj [10]; kolera kiel cento da diabloj ^PrV .

[cent.el0o.MAT]

Valoro aŭ taksado difinita rilate al la nombro 100: la pinoj konsistigas 60 elcentojn de la tuta arbaro; la supersignitaj literoj konsistigas nur 2,36 elcentojn de averaĝa teksto [11]; la kanalo komenciĝas norde de Vieno, prenante unu elcenton de danuba akvo [12]; la grafikaĵo montras, por ĉiu lando, la elcenton de junuloj, kiuj asertas paroli minimume unu fremdan lingvon [13]; en la lasta jaro la vendoj kreskis je 50 elcentoj [14]; post sendependiĝo disde Sovetio, kreskas la litova elcentaĵo [15]; la elcentaĵo de fumantoj falis de 29 dum 2002 al 26 dum 2003 [16]; 99 elcentaĵoj de la korpa kalcio troviĝas en la ostoj [17].

Rim.: Oni tre ofte povas uzi indiferente kaj elcento kaj pocento. Oni tamen preferu la vorton elcento, kiam oni precipe atentas la apartigon de la elcenta nombro kaj de la tutaĵo.

procento

(evitinde)

[cent.po0o.KOMUNE]

Elcento: la nombro de la naskiĝoj estis 2 pocentoj de la loĝantaro; malpli ol unu pocento de la ekoregiono situas en […] naturprotektejoj [18].

Rim.: Tian uzon de pocento mi opinias krude erara kaj nepre evitenda. Logike „pocentaĵo“ estus ekz-e iu el pakaĵoj, ĉiu el kiuj entenas centon da objektoj: li pakis ĉion en kvar pocentaĵojn; li aĉetis tri pocentojn da cigaredoj (t.e. tri blokojn po 100, entute 300 cigaredojn). [Sergio Pokrovskij]

[cent.0estro.MIL]

Homo, kiu komandas centopon da aliaj: starigu ilin super la popolo kiel milestrojn, centestrojn, kvindekestrojn, kaj dekestrojn [19]; sklavo de unu centestro (= de centuriestro), kiu estis kara por li, estis malsana [20]; la dekestro konas la tutan straton, la centestro ― parton de la urbo, la urbestro ― la tutan urbon, kaj la faraono estas super ili ĉiuj [21].

centuriestro, rotestro

Ĉiu el la cent egalaj partoj de tuto: centimetro estas la centono de metro; la centono da riĉaĵoj, kiuj kuŝas en niaj temploj [22]; ĝis 60 aŭ 70 centonoj de la urbaj enspezoj [23]; (figure) mi ne klarigus eĉ la centonon de tio, kio devas esti klarigata [24]. procento

[cent.0uma.MAT]

Bazita sur sistemo en kiu oni nombras po cent (centuma nombrosistemo), aŭ koncerna tuto estas dividita en centonojn: centuma skalo; la sistemo longe estis konata kiel „centezimala“ aŭ „centuma“, nur en 1948 la „9-a Ĝenerala Konferenco pri Pezoj kaj Mezuroj“ nomis ĝin laŭ Celsio [25]. celsiacentezimala

[cent.el0osigno.MAT]

La simbolo %, uzata por la vorto procentoj / elcentoj, kun la signifo de „centonoj“: la speciala signo %, Askie 37, en SPIV la elcentosigno simbolas komputosciencon [26].

[cent.jar0o.KAL]

Periodo de cent jaroj: la interparolado ektuŝis ankaŭ la epokon de la mezaj jarcentoj [27]; nun ŝi estas mortinta kaj jam de duono da jarcento ŝi plu ne ekzistas sur la tero [28]; mi faris eltrovon, la plej grandan de post jarcentoj [29]! la deksesa jarcento (1501 - 1600) [30]; nia rakonto rilatas la XI-an jarcenton antaŭ Kristo [31]. centjaro