kromo, ĥromo, kromio
Ĥemia elemento
kun atomnumero 24, atompezo 51,996; grizeta, malmola
transirmetalo,
kies kombinaĵoj kun aliaj metaloj estas rimarkindaj pro bela
koloro kaj multe uzataj en la industrio:
la rokaĵo […] elmontras altajn enhavojn de
ĥromo kaj magnezio apud konsiderinda kalio
[1];
kune kun fero, kiu donas la belan ruĝan koloron, estas enmarigataj natro (NaOH),
aluminio (Al), titano (Ti), kromo (Cr), kadmio (Cd), hidrargo (Hg), arseno
(As) kaj aliaj pezaj metaloj
[2];
estis venditaj ĉirkaŭ 33 milionoj da tunoj da kromio
[3];
(Cr)
Rim.: PV kaj PIV nomas la elementon „kromo“, kaj markas tiun nomon kiel zamenhofan. Atribuitaj ekzemploj en ambaŭ vortaroj mankas. (Ĝi jes aperis en la germana-esperanta vortaro fare de Jürgensen, kiun Zamenhofo aprobis, kion la PIV-oj egaligas al „uzo zamenhofa“.) Okulfrapa difekto de la termino „kromo“ estas ĝia homonimeco kun la fundamenta krom, precipe ĝena en la formo adjektiva kaj en kunmetaĵoj (kromklorido ktp). PIV rekomendas diversajn elturniĝojn — sed tiaj komplikaĵoj estas kontraŭaj al la ideo pri facila kaj logika planlingvo internacia. Tiaj elturniĝoj aperas tiom pli malkonvene, ke la komplikaĵon kaŭzas nur la malracia ĥo-fobio: ja la regula esperantigo de la greka etimo χρῶμα estas la senkolizia „ĥromo“; kaj la anstataŭigo ĥ→k estas ĉi-okaze same malkonvena, kiel ĉe ĥoro→koro aŭ ĥolero→kolero. [Sergio Pokrovskij]
1.
Petr Rajlich: Bohemia
kratero, Scienca Revuo 2007:1 – Geologio Internacia - 10, p.38
2. Monato, Renée Triolle: Ruĝaj ŝlimoj en Mediteraneo
3. Monato, Bardhyl Selimi: Riĉa tero, malriĉa popolo
2. Monato, Renée Triolle: Ruĝaj ŝlimoj en Mediteraneo
3. Monato, Bardhyl Selimi: Riĉa tero, malriĉa popolo
- angle:
- chromium
- beloruse:
- хром
- bretone:
- krom
- bulgare:
- хром
- ĉine:
- 鉻 [gè], 铬 [gè], 金属铬 [jīnshǔgè], 金屬鉻 [jīnshǔgè]
- france:
- chrome
- germane:
- Chrom
- hispane:
- cromo
- hungare:
- króm
- indonezie:
- kromium
- itale:
- cromo
- japane:
- クロム
- latinece:
- Chromium
- nederlande:
- chroom
- norvege:
- krom
- pole:
- chrom
- portugale:
- cromo, crômo
- ruse:
- хром
- svede:
- krom
- ukraine:
- хром
kroma, ĥroma
- angle:
- chromic
- beloruse:
- хромавы
- ĉine:
- 鉻黃 [gèhuáng], 铬黄 [gèhuáng]
- france:
- chromé
- indonezie:
- kromat
- japane:
- ほかの, 余分の [よぶんの]
- pole:
- chromowy
- ruse:
- хромовый
- ukraine:
- додатковий
kromi, ĥromi
(tr)
Tegi per maldika tavolo el iu alojo de kromo.
- angle:
- chrome-plate
- beloruse:
- храміраваць
- france:
- chromer
- hispane:
- cromar
- pole:
- chromować
- ruse:
- хромировать
- svede:
- förkroma