hero/o

^*heroo

Malordinara, eminenta, admirinda persono.

1.: Homo nobla pro sia rango, kuraĝo aŭ talento: Saul kaj Jonatan […] eĉ ĉe sia morto ne disiĝis […], falis herooj meze de la batalo [1]! [li] amas la romanon pri […] la reĝo Arturo kaj pri la herooj de lia ronda tablo [2]; li povosciis multe rakonti […] pri reĝoj kaj herooj, kiuj iam regis en Grekujo [3]; Michel Angelo […], Dante […], Alfieri, Machiavelli – flanko ĉe flanko tie ripozas tiuj herooj de la spirito, la fiero de Italujo [4]. heroa konduto. bravulo, prodo
2.: Ĉefrolulo en historio, aventuro, rakonto aŭ teatraĵo: dank' al siaj naiva kredo kaj impresiĝemo la infanoj ne sole legas la rakontojn, sed vivas kun la herooj de la fabeloj [5]; diino! li ripetis, kaj kun ĝemo laŭ la maniero de herooj de komedio li mallevis la kapon kaj la manojn ^Marta; mi serĉis, sed nenie en la proksimo mi trovis ian romanan heroon ^Marta; maldika, malforta, mallerta, Rocinanto estas la deca, inda rajdbesto de la heroo [6]; la ĉefa heroo de la romano […] ankaŭ estas „Arturo“ [7]; la heroo de „la Revizoro“ estas nur fripono. protagonisto
3.: Duondio, infano de dio kaj homo: Heraklo estis heroo; ni nek konvinkiĝos nek permesos diri ke Tezeo, filo de Pozidono, kaj Pirituso, filo de Zeŭso, entreprenis tiel terurajn perfortojn, nek ke iu alia diido kaj heroo faris terurajn, malpiajn agojn [8].

1. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Samuel 1:25
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Kupra porko
5. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Antaŭparolo de la tradukinto
6. Don Miguel de Cervantes Saavedra: Don Kiĥoto de la Manĉo en Barcelono (5 ĉapitroj), Antaŭparolo
7. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 4, rakontoj, Arturo, 2
8. Platono: La Respubliko (πολιτεια), Parto Tri

angle:: hero
beloruse:: герой
bretone:: haroz ~a: harozel.
ĉeĥe:: bohatýr, heroj, hrdina, héros, rek
ĉine:: 英雄 [yīngxióng], 豪傑 [háojié], 壮士 [zhuàngshì], 主人公 [zhǔréngōng]
france:: héros, demi-dieu, personnage principal, protagoniste ~a: héroïque.
germane:: Held 2. Protagonist 3. Heros
greke:: ήρωας
hispane:: héroe
hungare:: hős ~a: hősies, heroikus. 3. hérosz
itale:: eroe
japane:: 英雄 [えいゆう], 勇士 [ゆうし], 主人公 [しゅじんこう], 半神 [はんしん], 神人 [かみんちゅ]
katalune:: heroi 1. prohom, pròcer ~a: heroic. 2. protagonista, estrella 3. semidéu
nederlande:: 1. held ~a: heldhaftig. 2. held 3. halfgod
pole:: bohater 3. heros, półbóg
portugale:: herói
ruse:: герой
slovake:: bohatier, hrdina
svede:: hjälte
tibete:: དཔའ་བ་
ukraine:: герой

: Ago inda de heroo: heroaĵoj […] de la nacia heroo kaj duondio Gilgameŝ [9]. li akiris la plej altajn ordenojn en la habsburga armeo: arĝentan medalon pro heroaĵo kaj kanonan krucon [10];

9. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, ĉapitro 10a, Babel
10. Monato, Julius Hauser: Hejmeniras la eterna soldato , 2013

: Virto de heroo, precipe granda kuraĝo: lia heroeco tre plaĉis al mi [11].

11. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 35

angle:: heroine
beloruse:: гераіня
ĉeĥe:: heroina, hrdinka
ĉine:: 傑 [jié], 女中豪傑 [nǚzhōngháojié], 女英雄 [nǚyīngxióng], 巾帼英雄 [jīnguóyīngxióng]
france:: héroïne (héros féminin)
germane:: Heldin
hungare:: hősnő
itale:: eroina (eroe femminile)
japane:: 英雄 [えいゆう], 女主人公 [おんなしゅじんこう], ヒロイン [ひろいん]
katalune:: heroïna
nederlande:: heldin
pole:: bohaterka
rumane:: eroină
slovake:: heroín
ukraine:: героїн (наркотик)

: Homo kun kvazaŭ magiaj forto kaj kapabloj, bildstria figuro vastiĝinta al animacio, kino...: Superman posedas ĉiujn tipajn ecojn de superheroo: 1. superhomajn kapablojn, 2. haŭtstriktan koloran trikotaĵon, kaj 3. kaŝitan duoblan vivon [12].

12. M. Weichert: Cent jaroj Yellow Kid..., Literatura Foiro, 1996-11 ĝis 12