-
*ĝis
- A.
-
(prepozicio)
- 1.
-
Daŭre kaj haltante je la punkto de la spaco aŭ de la tempo,
aŭ je mezuro, kiun la ago atingas, sed ne transpasas
aŭ preterpasas:
post la vespermanĝo niaj fratoj eliris kun la gastoj el
sia
domo kaj akompanis ilin ĝis ilia domo
[1];
li vidas nur ĝis la pinto de sia nazo
PrV
;
tute ruĝa li estas de la kapo ĝis la piedoj;
li veturis de Berlino ĝis Parizo en fiakro;
ĝis ĉi tie aliru sed ne plu
[2];
mi ne forgesos lin ĝis mia morto;
mi restos ĝis morgaŭ;
li restas senokupa de mateno ĝis vespero;
la proceso estas prokrastita ĝis semajno;
ĝis kiam (ĝis kia momento) vi juĝos
maljuste kaj
privilegios la personojn de malvirtuloj?
[3];
ĝis antaŭ kelkaj jaroj la japana popolo devis
kaŝi sian vizaĝon, kiam la imperiestro pasis;
ilia kalkulo kreskis en la daŭro de tri tagoj ĝis
kelkaj centoj da frankoj;
[la] kolonoj havis kvar ĝis kvin etaĝojn da alto
[4];
mi ekstermos de la homo ĝis la bruto
[5];
de majesta ĝis ridinda estas nur unu paŝo
PrV
;
sidi en laboroj ĝis super la oreloj
PrV
.
al,
antaŭ 3.
Rim.: Fojfoje oni povas uzi preskaŭ indiferente la prepoziciojn ĝis aŭ antaŭ: li ne skribis ĝis hodiaŭ, aŭ: li ne skribis antaŭ hodiaŭ. Tamen antaŭ estas ĝenerale preferinda, ĉar pli preciza, dum ĝis estas ofte dubsenca: li certe alvenos ĝis (prefere: antaŭ) dimanĉo; la tasko nepre devas esti finita ĝis (prefere: antaŭ) la komenco de la monato; mi dubas, ĉu la aranĝoj estos pretaj ĝis (prefere: antaŭ) la Kongreso. - B.
-
(konjunkcio)
- 2.
- Ĝis la momento, en kiu..., ĝis kiam2..., ĝis ke...: longe ĉerpas la kruĉo, ĝis ĝi fine rompiĝas PrV ; mi ne kredis al la diroj, ĝis mi venis [6]; mi atendos, ĝis venos tempo pli oportuna; ili jam ne trankviliĝos tiel longe, ĝis la demando estos solvita [7]; ni batalados pro nia ideo, tiel longe ĝis ĝi pli aŭ malpli frue estos plene efektivigita [8]; oni ne devas atendi, ĝis la domo renversiĝusZ .
1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §18.
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 38:10
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 82:2
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro IX
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 6:7
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 10:7
7. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, ĉap. 4
8. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, ĉap. 4- afrikanse:
- totdat
- albane:
- deri
- amhare:
- እስከ
- angle:
- 1. until 2. until
- arabe:
- حتى
- armene:
- մինչեւ
- azerbajĝane:
- qədər
- beloruse:
- 1. да 2. да, да таго, пакуль, пакуль не
- bengale:
- পর্যন্ত
- birme:
- သည်အထိ
- bosne:
- do
- ĉine:
- 2. 直到 [zhídào], 为止 [wéizhǐ], 止 [zhǐ], 迨 [dài]
- dane:
- indtil
- estone:
- kuni
- eŭske:
- arte
- filipine:
- hanggang sa
- france:
- 1. jusqu'à, à 2. jusqu'à ce que
- galege:
- ata
- germane:
- 1. bis 2. bis
- guĝarate:
- ત્યાં સુધી
- haitie:
- jiskaske
- haŭse:
- har sai
- hebree:
- 1. עד 2. עד ש-, עד אשר
- hinde:
- जब तक
- hispane:
- 1. hasta 2. hasta
- hungare:
- 1. -ig 2. amíg
- igbe:
- ruo mgbe
- irlande:
- go dtí
- islande:
- þar
- itale:
- a, fino a, finchè
- japane:
- まで、
- jave:
- nganti
- jide:
- ביז
- jorube:
- titi
- kanare:
- ರವರೆಗೆ
- kartvele:
- სანამ
- katalune:
- 1. fins a 2. d'aquí a
- kazaĥe:
- дейін
- kimre:
- nes
- kirgize:
- чейин
- kmere:
- រហូតដល់
- koree:
- 까지
- kose:
- kude
- kroate:
- do
- kurde:
- ta
- latine:
- usque
- latve:
- līdz
- laŭe:
- ຈົນກ່ວາ
- litove:
- iki
- makedone:
- до
- malagase:
- mandra
- malaje:
- sehingga
- malajalame:
- വരെ
- malte:
- sakemm
- maorie:
- tae noa ki
- marate:
- पर्यंत
- monge:
- kom txog rau thaum
- mongole:
- хүртэл
- nederlande:
- 1. tot 2. tot
- nepale:
- सम्म
- njanĝe:
- kufikira
- okcidentfrise:
- oant
- okcitane:
- 1. fins a 2. d'aicí
- panĝabe:
- ਜਦ ਤੱਕ
- paŝtue:
- تر
- pole:
- 1. do 2. aż do, dopóki nie
- portugale:
- 1. até 2. até que
- ruande:
- kugeza
- rumane:
- 1. până la
- ruse:
- 1. до 2. до тех пор, пока, пока не
- samoe:
- seʻi
- signune:
- 1. B@10
- sinde:
- ايتري قدر
- sinhale:
- දක්වා
- skotgaele:
- gus an
- slovene:
- dokler
- somale:
- ilaa
- ŝone:
- kusvikira
- sote:
- ho fihlela
- sunde:
- tepi
- svahile:
- mpaka
- taĝike:
- то
- taje:
- จนกระทั่ง
- tamile:
- வரை
- tatare:
- кадәр
- telugue:
- వరకు
- tibete:
- བར་དུ་
- ukraine:
- до
- urdue:
- جب تک
- uzbeke:
- gacha
- vjetname:
- cho đến khi
- volapuke:
- 1. jü
- zulue:
- kuze
9.
L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la ferma ceremonio de la Sesa Kongreso
Esperantista en Washington, 1910
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 3a
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 3a
administraj notoj
~:
Mankas verkindiko en fonto.