^*ĝi ^UV

1.

[gxi.0.pronomo]

Pronomo de la tria persono en singularo, por montri aĵon aŭ estulon aŭ beston, kies sekson oni ne bezonas precizigi: la tranĉilo tranĉas bone, ĉar ĝi estas akra [1]; la infano ploras, ĉar ĝi volas manĝi [2]; el sub la kanapo la muso kuris sub la liton, kaj nun ĝi kuras sub la lito [3]; koncerne la pagon, ĝi dependos jam tute de la grado de boneco de via laboro ^Marta ; la tuta familio sentis sin feliĉa, kaj tia ĝi efektive estis [4]; oni ridas pri tiu persono, kaj ĝi fariĝas objekto de satiro ^Fab3 .

Rim.: En LR Zamenhof klarigas: „por aferoj, objektoj, kaj ankaŭ por bestoj ni uzas la pronomon ‚ĝi‘, ĉar en tiaj okazoj la sekso ne ekzistas.“

Rim.: Zamenhof konsilas uzi la vorton ĝi nur por anstataŭi objekton aŭ aferon, same kiel li anstataŭas personon, sed ne uzi tiun ĉi pronomon ĉe senpersonaj kaj senobjektaj esprimoj kiel: pluvas; hodiaŭ estas varme; estas eble ke; tio estas ebla. Kelkfoje Zamenhof uzas ĝi anstataŭ tio.

2.

[gxi.0.tio]

(arkaismo) Tio: ĉu ĝi estas vi, sinjorino, kiu diris al via edzo, ke […] [5]; ĉu ĝi estas ebla, mia filo, ke ŝi sin tiom forgesus, post la virta ekzemplo [6]; mi konvinkiĝis, ke la materialo por la vortaro devas esti romana-germana, ŝanĝita nur tiom, kiom ĝin postulas la kondiĉoj de la lingvo [7]; ĝi estas tiu nokto, kiu estas dediĉata al la Eternulo [8].

Apartenanta al ĝi: Stefano aŭdis virvoĉan zumadon, sed ne sukcesis kapti ĝian sencon [9]; la arbo estas […] ĉarma por la okuloj, […] kaj ŝi prenis de ĝiaj fruktoj [10]; la burĝono malfermiĝis […] kaj en ĝia mezo kuŝis ĉarma infano [11]; seruro gardas kontraŭ ŝtelo, ĉar tio estas ĝia celo [12]; al ĉiu besto plaĉas ĝia nesto ^PrV . ties