*orelo
- 1.
- Organo de aŭdkapablo: bonodora fojno igis ĉiun ĉevalon, kiu preteriris, akrigi la orelojn [1]; ili ne aŭskultis kaj ne alklinis sian orelon [2]; [ili] forklinas sian orelon de aŭdado de instruo [3]; kiu sin miksas en malpropran disputon, estas kiel iu, kiu kaptas hundon je la oreloj [4]; kion vi parolis en orelon en internaj ĉambroj, tio estos proklamita sur la tegmentoj [5]; li ordonadis al ni meti la orelon al la tero [6]; la Eternulo sendis min al vi, por diri en viajn orelojn ĉiujn tiujn vortojn [7]; kiu havas orelon, tiu aŭskultu [8]; mi aŭdis tion per miaj propraj oreloj [9]; Margarita sidis ŝtopinte la orelojn per la fingroj kaj rigardis [10]; tra unu orelo eniras, tra la dua eliras PrV ; streĉi la orelon PrV .
- 2.
- (figure) Aŭdado, aŭdkapablo: li diable furiozus, se io simila venus al liaj oreloj [11]; la vortoj slavaj, kiuj, enmetite en sistemon romanagermanan, tranĉas la orelon [12]; venos al vi forsaviĝinto, por transdoni sciigon al viaj oreloj [13]; malsata stomako orelon ne havas (ne aŭdas) PrV ; la muro havas orelojn (estas aŭskultanto post ĝi) PrV ; juĝanto devas havi du orelojn (aŭskulti egale ambaŭ juĝotojn) PrV .
1.
Charles Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La Batalo de l' Vivo, La Batalo de l' Vivo
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 7:24
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 28:9
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 26:17
5. La Nova Testamento, Luko 12:3
6. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 26:15
8. La Nova Testamento, Apokalipso 2:11
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Estas tute certe
10. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, 24
11. Molière, trad. D-ro L. L. Zamenhof: Georgo Dandin, Akto Unua
12. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Unua Parto – Leksikologio
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 24:26
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 7:24
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 28:9
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 26:17
5. La Nova Testamento, Luko 12:3
6. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 26:15
8. La Nova Testamento, Apokalipso 2:11
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Estas tute certe
10. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, 24
11. Molière, trad. D-ro L. L. Zamenhof: Georgo Dandin, Akto Unua
12. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Unua Parto – Leksikologio
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 24:26
- afrikanse:
- oor
- albane:
- vesh
- amhare:
- ጆሮ
- angle:
- ear
- arabe:
- إذن
- armene:
- ականջ
- azerbajĝane:
- qulaq
- beloruse:
- вуха
- bengale:
- কান
- birme:
- နား
- bosne:
- uho
- bretone:
- skouarn
- bulgare:
- ухо
- ĉeĥe:
- boltec, ucho
- ĉine:
- 耳 [ěr], 耳朵 [ěrduo], 耳根子 [ěrgēnzi], 耳根 [ěrgēn]
- dane:
- øre
- estone:
- kõrva
- eŭske:
- belarria
- filipine:
- tainga
- france:
- oreille tra unu ~o eniras, tra la dua eliras: entrer par une oreille et sortir par l'autre. streĉi la ~on: tendre l'oreille. malsata stomako ~on ne havas: ventre affamé n'a pas d'oreille.
- galege:
- oído
- germane:
- Ohr 1. Ohr akrigi la ~ojn: die Ohren spitzen. 2. Gehöhr
- guĝarate:
- કાન
- haitie:
- zòrèy
- haŭse:
- kunnen
- hebree:
- אוזן la muro havas ~ojn: אוזניים לכותל.
- hinde:
- कान
- hispane:
- oreja, oído la muro havas ~ojn: las paredes oyen.
- hungare:
- fül akrigi la ~ojn: hegyezi a fülét. tra unu ~o eniras, tra la dua eliras: az egyik fülön be, a másokon ki.
- igbe:
- ntị
- indonezie:
- 1. kuping, telinga 2. pendengaran, rungu
- irlande:
- cluas
- islande:
- eyra
- itale:
- orecchio
- japane:
- 耳 [みみ]
- jave:
- kuping
- jide:
- אויער
- jorube:
- eti
- kanare:
- ಕಿವಿ
- kartvele:
- ყურის
- katalune:
- orella
- kazaĥe:
- құлақ
- kimre:
- clust
- kirgize:
- кулак
- kmere:
- ត្រចៀក
- koree:
- 귀
- korsike:
- arechja
- kose:
- indlebe
- kroate:
- uho
- kurde:
- gûh
- latine:
- aurem
- latve:
- auss
- laŭe:
- ຫູ
- litove:
- ausis
- makedone:
- уво
- malagase:
- sofina
- malaje:
- telinga
- malajalame:
- ചെവി
- malte:
- widna
- maorie:
- taringa
- marate:
- कान
- monge:
- pob ntseg
- mongole:
- чихний
- nederlande:
- oor
- nepale:
- कान
- njanĝe:
- khutu
- okcidentfrise:
- ear
- okcitane:
- aurelha
- panĝabe:
- ਕੰਨ
- paŝtue:
- د غوږ
- pole:
- ucho
- portugale:
- 1. orelha, ouvido 2. ouvido
- ruande:
- ugutwi
- ruse:
- ухо
- samoe:
- taliga
- sinde:
- ڪن
- sinhale:
- කණ
- skotgaele:
- chluais
- slovake:
- ucho
- slovene:
- uho
- somale:
- dhegta
- ŝone:
- nzeve
- sote:
- tsebe
- sunde:
- ceuli
- svahile:
- sikio
- svede:
- öra
- taĝike:
- гӯш
- taje:
- หู
- tamile:
- காது
- tatare:
- колак
- telugue:
- చెవి
- tibete:
- ཨ་མཆོག་
- ukraine:
- вухо
- urdue:
- کان
- uzbeke:
- quloq
- vjetname:
- tai
- zulue:
- indlebe
orela
- Rilata al orelo: trompite per tiu orela iluzio, obstinante en direkton kontraŭan, ili fine tute perdiĝis [14]; havantaj literaturon skriban […], buŝan kaj orelan [15]; malsekorelaj buboj kaptas frazojn el la batalo [16]; griza pint’orela virhundo [17]; longorela hundeto Marta .
14.
Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Unua
15. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Dua Parto – Gramatiko
16. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
17. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, 26
15. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Dua Parto – Gramatiko
16. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
17. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, 26
- angle:
- aural, auricular
- beloruse:
- вушны
- bretone:
- -skouarn
- bulgare:
- ушен
- ĉeĥe:
- ušní
- france:
- auriculaire (adj.)
- hispane:
- auricular, auditivo
- hungare:
- fül-
- indonezie:
- aural
- itale:
- dell'orecchio, auricolare (agg.)
- japane:
- 耳の [みみの]
- nederlande:
- oor-
- pole:
- uszny
- portugale:
- ótico
- ruse:
- ушной
- slovake:
- ušný
- ukraine:
- вушний
orelumo
- Parto de vesto (aŭ alia objekto) kovranta la orelon: ĉapo kun orelumoj [18]. aŭdilo, aŭskultilo
- beloruse:
- навушнік (шапкі)
- germane:
- Ohrenklappe
- japane:
- 耳おおい [みみおおい], 受話器 [じゅわき]
orelbruo
- Ĝena elorela bruo kiun iuj personoj povas aŭde percepti kaj kiu ne devenas de ekstera ĉirkaŭanta sono. malsano
- angle:
- tinnitus
- beloruse:
- зьвіненьне ў вушах
- bulgare:
- шум в ушите
- ĉeĥe:
- ušní šum
- ĉine:
- 耳鳴 [ěrmíng], 耳鸣 [ěrmíng], 聎 [tiāo]
- france:
- acouphène
- germane:
- Tinnitus, Ohrgeräusch
- hispane:
- tinnitus, acúfenos
- indonezie:
- tinitus
- itale:
- acufene
- slovake:
- šum v ušiach