Esperanto
- 1.
Lingvo
internacia publikigita de Zamenhofo
en 1887:
en la lingvo „Esperanto“ ni vidas la
estontan lingvon de la tuta mondo
[1].
- 2.
(Propre „doktoro Esperanto“.)
Plumnomo sub kiu Zamenhofo
publikigis sian lingvoprojekton kaj kiu iĝis nomo de la
lingvo mem:
mi prenis por mi la pseŭdonimon „Esperanto“ la lingvo mem
havis nenian propran nomon kaj estis nomata „la lingvo
internacia proponita de Esperanto“
LR
.
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 22
- angle:
- Esperanto
- beloruse:
- 1. эспэранта 2. Эспэранта
- bulgare:
- 1. есперанто 2. Есперанто
- ĉeĥe:
- Esperanto
- ĉine:
- 1. 世界语 [shìjièyǔ]
- france:
- Espéranto
- germane:
- Esperanto
- hispane:
- esperanto
- hungare:
- 1. eszperantó 2. Esperanto
- ide:
- Esperanto
- indonezie:
- Esperanto
- itale:
- Esperanto
- japane:
- エスペラント [えすぺらんと]
- katalune:
- esperanto
- nederlande:
- Esperanto
- okcidentfrise:
- Esperanto
- pole:
- Esperanto 1. esperanto
- portugale:
- Esperanto
- ruse:
- 1. эсперанто 2. Эсперанто
- signune:
- r@00*
- slovake:
- Esperanto
- svede:
- Esperanto
- taje:
- 1. ภาษาเอสเปรันโต
- tokipone:
- 1. toki Epelanto
- volapuke:
- 1. Sperantapük
esperanta
-
De Esperanto, rilata al Esperanto:
la Esperanta afero; la esperantaj kongresoj.
- angle:
- Esperantic
- beloruse:
- эспэранцкі
- bulgare:
- есперантистки
- france:
- espérantiste (adj.)
- hispane:
- esperantista (adj.)
- ide:
- Esperantala
- japane:
- エスペラントの [えすぺらんとの]
- pole:
- esperancki
- tokipone:
- pi toki Epelanto
esperante
-
Laŭ la esperanta maniero:
ni parolas kaj skribas Esperante.
- beloruse:
- на эспэранта
- ĉeĥe:
- v esperantu
- france:
- en Esperanto
- hispane:
- en esperanto
- japane:
- エスペラントで [えすぺらんとで]
- pole:
- po esperancku
- slovake:
- v esperante
esperantido
-
Planlingvo
kreita post Esperanto kaj grandparte ĝin imitanta:
antaŭtagmeze okazis mia prelego pri esperantidoj
[2].
- angle:
- Esperantido, language derived from Esperanto
- beloruse:
- эспэрантыд, мова, вытворная ад эспэранта
- france:
- espérantide
- hispane:
- esperantido
- pole:
- esperantyda, język stworzony na pdst. esperanto
esperantigo
-
Adapto de teksto, esprimo, vorto, nomo al Esperanto:
la Esperantigo de la verko estas flua
[3].
Rim.: Plene esperantigitan propran nomon karakterizas kelkaj nepraj trajtoj: 1) Ĝia formo uzas nur la 28 Esperantajn sonojn kaj literojn; 2) La nomo havas la finaĵon -o; 3) Ĉe elparolo de la nomo oni sekvas la akcentajn regulojn de Esperanto. Aldone, en plena esperantigo oni emas eviti sonkombinojn nekutimajn por Esperanto: ĝi povas baziĝi sur la origina prononco (Ŝekspiro), skribo (Londono) aŭ signifo de la nomo (Bonaero), aŭ sur kompromiso inter du aŭ tri el ĉi tiuj esperantigo-manieroj (Nov-Jorko) AdE.
3.
J. A. del Barrio: Ombra duono de Ejnŝtejno? Verŝajne, ne, Beletra Almanako, 2015-02 (22)
- france:
- espérantisation
- hispane:
- esperantización
- pole:
- tłumaczenie na esperanto, esperantyzacja
esperantismo
- 1.
-
La idearo ligita al la enkonduko
de la internacia lingvo Esperanto:
la interna ideo de esperantismo
[4];
la oficiala esenco de la esperantismo […] estas esprimita en la
Bulonja Deklaracio
[5];
oni ne devas intermiksi la homaranismon kun la esperantismo! ambaŭ ideoj
estas tre parencaj inter si, sed tute ne identaj
[6].
- 2.
-
Dirmaniero speciala al Esperanto:
la formo „sidiĝu“ jam de tre longe estas uzata preskaŭ de ĉiuj Esperantistoj,
tial ĝi fariĝis jam esperantismo
[7];
kvankam kelkaj el la Esperantaj idiotismoj estas prenitaj ankaŭ el la lingvoj
slavaj, ili tamen estas ne slavismoj, sed esperantismoj, ĉar ili
fariĝis parto de la lingvo
[8].
idiotismo
4.
Ernest Drezen: Zamenhof, La interna ideo de esperantismo
5. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Kion Zamenhof ne povis diri en Ĝenevo.
6. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Homaranismo
7. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Unua Parto – Leksikologio
8. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Tria Parto – Jurisprudenco
5. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Kion Zamenhof ne povis diri en Ĝenevo.
6. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Homaranismo
7. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Unua Parto – Leksikologio
8. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Tria Parto – Jurisprudenco
- angle:
- Esperantism
- beloruse:
- эспэрантызм
- france:
- espérantisme
- germane:
- Esperantismus
- hispane:
- esperantismo
- hungare:
- eszperantizmus
- itale:
- esperantismo
- katalune:
- esperantisme
- pole:
- 1. esperantyzm 2. esperantyzm
- portugale:
- 1. esperantismo 2. esperantismo
- ruse:
- 1. эсперантизм
- taje:
- 1. เอสเปรันโตนิยม
esperantisto
-
Tiu, kiu parolas Esperanton, aktivas en la esperanta
medio, propagandas la lingvon:
esperantisto estas nomata ĉiu persono, kiu scias kaj
uzas la lingvon Esperanto, tute egale por kiaj celoj li ĝin
uzas
[9].
9.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Bulonja Deklaracio
- angle:
- Esperantist, Esperanto speaker
- beloruse:
- эспэрантыст
- bulgare:
- есперантист
- france:
- espérantiste (subst.)
- germane:
- Esperantist
- hispane:
- esperantista (sust.)
- hungare:
- eszperantista
- ide:
- Esperantisto
- indonezie:
- esperantis
- itale:
- esperantista (sost.)
- japane:
- エスペランティスト [えすぺらんてぃすと], エスペランチスト [えすぺらんちすと], エスペラント使用者 [えすぺらんとしようしゃ]
- katalune:
- esperantista
- nederlande:
- esperantist, Esperantospreker
- okcidentfrise:
- esperantist
- pole:
- esperantysta
- portugale:
- esperantista
- ruse:
- эсперантист
- svede:
- esperantist
- taje:
- ผู้ใช้ภาษาเอสเปรันโต
- tokipone:
- jan pi toki Epelanto, jan Epelanto
- volapuke:
- Sperantapükan
esperantistaro
- La tuto de Esperantistoj, la Esperanta kvazaŭ-popolo: bona Esperantisto devas scii la historion de la Esperanta movado, la organizon de la Esperantistaro, la sciencan bazon de nia lingvo [10].
10.
A. Möbusz: Dokumentoj de Esperanto, 1921
- beloruse:
- эспэрантысцкае кола, эспэрантысты
- france:
- les espérantistes
- itale:
- movimento esperantista
- pole:
- ogół esperantystów
esperantisteco
- Scio kaj uzado de Esperanto: la simpla praktika Esperantisteco, t.e. la simpla lernado kaj uzado de Esperanto, neniun devigas aliĝi al ia ideo [11].
11.
L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Tria Kongreso Esperantista en Cambridge en la 12a de aŭgusto
1907
- beloruse:
- ужываньне эспэранта
- hispane:
- esperantismo
- hungare:
- eszperantistaság
- itale:
- esperantismo
- pole:
- znajomość i używanie języka esperanto
- portugale:
- esperantismo
Esperantujo
-
La ideala lando de esperantistoj,
la esperantista mondo;
Esperantio:
ni ĉiujare kunvenas en la ĉefurbo de Esperantujo
(la urbo de la vica Universala Kongreso),
por vigligi en ni la amon al la ideo esperantisma
[12];
kvankam laŭnombre Esperantujo ne superas urbon kun
cent mil loĝantoj, ĉiujare en ĝi okazas centoj
da diversspecaj renkontiĝoj, funkcias kelkaj
miloj da klub(et)oj kaj asocioj, aperas multaj
gazetoj kaj libroj
[13].
12.
L. L. Zamenhof: Paroloj, antaŭ la Tria Kongreso Esperantista, Cambridge, 1907
13. La Ondo de Esperanto, Esperanto en 2000, 2001:1
13. La Ondo de Esperanto, Esperanto en 2000, 2001:1
- angle:
- the Esperanto community
- beloruse:
- сьвет эспэранта, эспэрантысцкая грамада, Эспэрантыда
- ĉeĥe:
- svět (hnutí) esperanta
- france:
- Espérantie, pays de l'espéranto
- germane:
- Esperantowelt
- hispane:
- Esperantia, país del esperanto
- hungare:
- Eszperancia, Eszperantóország
- itale:
- Esperantia, comunità esperantista
- japane:
- エスペラント界 [えすぺらんとかい]
- nederlande:
- Esperantië, de Esperantogemeenschap
- pole:
- Esperancja
- portugale:
- Esperântia, país do Esperanto
- ruse:
- Эсперантида
- slovake:
- svet esperanta
- taje:
- สถานที่ที่ใช้ภาษาเอสเปรันโต
- tokipone:
- kulupu pi toki Epelanto
- ukraine:
- Есперантія, Есперантида
- volapuke:
- Sperantapükän
esperantumi
(ntr)
-
Uzi la lingvon Esperanto kaj agadi en la esperanta medio:
mi estas dekkelkjarulino kiu ŝategas esperantumi
[14].
14.
I. Antonia : en:
Esperantujo, la esperantista mondmapo, [vidita en 2018]
- beloruse:
- займацца эспэранта, размаўляць на эспэранта
- france:
- pratiquer l'Espéranto
- pole:
- rozmawiać w esperanto
praesperanto
-
Provizora stato de ankoraŭ verkata Esperanto antaŭ
ĝia publikigo en 1887:
grandformata tripaĝa kajero ... enhavas
okversan
kantaĵon de Zamenhof ...; ĝi estas
verkita en unu
plia Praesperanto, kiun ni nomu Praesperanto III
[15].
15.
A. Korĵenkov:
Nekonata Zamenhofa verko en nekonata mondlingvo, La Ondo de Esperanto, 2016-08 kaj 09
- angle:
- Proto-Esperanto
- beloruse:
- праэспэранта
- france:
- Protoesperanto
- pole:
- pierwowzór jęz. esperanto
administraj notoj
pri
e~igo:
e~a: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
e~e: Mankas dua fontindiko.
e~e: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
e~igo: Mankas verkindiko en fonto.
e~isto: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
Ŝajnas al mi, ke la rimarko klarigas la *koncepton* "esperantigo" anstataŭ la
vorton kaj ĝian uzon. Sed ja (anstataŭ la nuna rimarko) estus bone mencii variaĵojn kiel "plena
esperantigo", "parta esperantigo" kun signifo kaj citaĵo. Por la konceptaj klarigoj oni povus
referenci al lingvofaka/gramatika eseo (PMEG, AdE?).
[WD]
e~a:
Mankas dua fontindiko.
e~a: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
e~e: Mankas dua fontindiko.
e~e: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
e~igo: Mankas verkindiko en fonto.
e~isto: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.